نمایش در شوروی
مصطفی لطفی کیان
12 شهریور 1393
فرستادن دیدگاه
نام :
ایمیل :
دیدگاه :
 
دیدگاه کاربران :
تاکنون هیچ نظری برای این مطلب ثبت نشده است !
    
 
کلمات کلیدی :    نمایش    تئاتر    حکومت ایدئولوژیک    شوری    انقلاب    مصطفی لطفی کیان    حزب پان ایرانیس%:.77fck1=

align: justify;">family: Tahoma;">روشن بین بودن شرط اول اندیشمند، روشنفکر و هنرمند بودن است. در دورانی که مدیریت آگاه کلان ایران در دهه های چهل و پنجاه خورشیدی کشور را به سوی رشد و رونق و رفاه پیش می برد عمده کسانی که شوروی سابق و اقمار آن را الگوی خود قرار داده بودند در حقیقت تحت تأثیر تبلیغات و نمایشات دولتی آن کشور بودند. بسیاری از این شرق زدگان یا نخواستند یا نتوانستند واقعیت های درون دیوارهای آهنین را نمایان سازند. آنچه که این رفقای سرخ به عنوان اتوپیای کمونیسم به ملت ایران و عمومن قشر کم سواد و بی سواد ایران ارائه می کردند در حقیقت چیزی جز پروپاگاندای رژیم شوروی و عوامل و ارگان های تبلیغاتی آن نبود. رژیمی که میلیون ها روس و دیگر ملت ها و اقوام در بند را تبدیل به پیچ و مهره های یک دستگاه ایدئولوژیک کرده بود و پس از هفتاد سال ستیز با فرهنگ ها و طبیعت و دیگر کشورهای جهان از پای درآمد.

size: small;">روشن بین بودن شرط اول اندیشمند، روشنفکر و هنرمند بودن است. در دورانی که مدیریت آگاه کلان ایران در دهه های چهل و پنجاه خورشیدی کشور را به سوی رشد و رونق و رفاه پیش می برد عمده کسانی که شوروی سابق و اقمار آن را الگوی خود قرار داده بودند در حقیقت تحت تأثیر تبلیغات و نمایشات دولتی آن کشور بودند. بسیاری از این شرق زدگان یا نخواستند یا نتوانستند واقعیت های درون دیوارهای آهنین را نمایان سازند. آنچه که این رفقای سرخ به عنوان اتوپیای کمونیسم به ملت ایران و عمومن قشر کم سواد و بی سواد ایران ارائه می کردند در حقیقت چیزی جز پروپاگاندای رژیم شوروی و عوامل و ارگان های تبلیغاتی آن نبود. رژیمی که میلیون ها روس و دیگر ملت ها و اقوام در بند را تبدیل به پیچ و مهره های یک دستگاه ایدئولوژیک کرده بود و پس از هفتاد سال ستیز با فرهنگ ها و طبیعت و دیگر کشورهای جهان از پای درآمد.

align: justify;">family: Tahoma;">آنچه در ادامه می آید بخشی از مشاهدات دکتر رحمت مصطفوی از مدیران مطبوعاتی است که در اوج اقتدار رژیم شوروی سابق به همراه پادشاه فقید، شهبانو و هیأت همراه به کشور شوراها سفر کردند.

 

size: small;">آنچه در ادامه می آید بخشی از مشاهدات دکتر رحمت مصطفوی از مدیران مطبوعاتی است که در اوج اقتدار رژیم شوروی سابق به همراه پادشاه فقید، شهبانو و هیأت همراه به کشور شوراها سفر کردند.

 

family: Tahoma;">نمایش در شوروی
و اما در مورد تأتر و باله و اپرای مدرن، یعنی آثار بعد از انقلاب اکتبر است که تفاوت عظیم و شگرف بین شوروی و سایر کشورها محسوس می شود.
توضیح آنکه در کشورهای اروپایی و امریکایی و آسیایی، موضوع های تأتر و باله و اپرا لاتعد و لاتحصی است. هر نویسنده ای و هر موسیقیدانی و هر «کرئوگرافی» بر حسب استعداد و تمایلات خود و بر حسب تأثیرات زمان و مکان، موضوع هایی را می گیرد و درباره آن ها تأتری می نویسد یا اپرائی و یا باله ای تهیه می کند. بدین ترتیب مسائل مختلف، از عشق یک دختر و پسر گرفته تا یک انتقاد اجتماعی، از حس جاه طلبی یک سیاستمدار گرفته تا حسادت و رقابت دو زن، از داستان یک قتل و جنایت گرفته تا مسخرگی های آداب و رسوم، همه چیز و همه کس و همه مسائل می توانند موضوع تأتر و باله و اپرا قرار گیرند. همین تعدد انواع موضوع های نمایشی است که ادبیات و هنر یک ملت را غنی می کند.

size: small;">نمایش در شوروی
و اما در مورد تأتر و باله و اپرای مدرن، یعنی آثار بعد از انقلاب اکتبر است که تفاوت عظیم و شگرف بین شوروی و سایر کشورها محسوس می شود.
توضیح آنکه در کشورهای اروپایی و امریکایی و آسیایی، موضوع های تأتر و باله و اپرا لاتعد و لاتحصی است. هر نویسنده ای و هر موسیقیدانی و هر «کرئوگرافی» بر حسب استعداد و تمایلات خود و بر حسب تأثیرات زمان و مکان، موضوع هایی را می گیرد و درباره آن ها تأتری می نویسد یا اپرائی و یا باله ای تهیه می کند. بدین ترتیب مسائل مختلف، از عشق یک دختر و پسر گرفته تا یک انتقاد اجتماعی، از حس جاه طلبی یک سیاستمدار گرفته تا حسادت و رقابت دو زن، از داستان یک قتل و جنایت گرفته تا مسخرگی های آداب و رسوم، همه چیز و همه کس و همه مسائل می توانند موضوع تأتر و باله و اپرا قرار گیرند. همین تعدد انواع موضوع های نمایشی است که ادبیات و هنر یک ملت را غنی می کند.

family: Tahoma;">
در شوروی، بیننده با نهایت تعجب ملاحظه می کند که کلیه آثار نمایشی شوروی از زمان انقلاب اکتبر تا کنون، یکدست سیاسی است، و یا به عبارت دیگر هنر نمایش به عنوان یک وسیله تبلیغات به کار رفته است و می رود: موضوع تمام پیس ها، تمام باله ها، و تمام اپراهایی که طی قریب چهل سال از زمان 1917 تا کنون نوشته شده است، یا برتری رژیم کمونیست است، یا مبارزه با «جاسوسان کاپیتالیستی»، یا «جنگ میهنی»، یا زندگی کارگران ستاخانویست، یا وضع کار در یک کلخوز، و یا موضوع های دیگری نظیر آن.

size: small;">
در شوروی، بیننده با نهایت تعجب ملاحظه می کند که کلیه آثار نمایشی شوروی از زمان انقلاب اکتبر تا کنون، یکدست سیاسی است، و یا به عبارت دیگر هنر نمایش به عنوان یک وسیله تبلیغات به کار رفته است و می رود: موضوع تمام پیس ها، تمام باله ها، و تمام اپراهایی که طی قریب چهل سال از زمان 1917 تا کنون نوشته شده است، یا برتری رژیم کمونیست است، یا مبارزه با «جاسوسان کاپیتالیستی»، یا «جنگ میهنی»، یا زندگی کارگران ستاخانویست، یا وضع کار در یک کلخوز، و یا موضوع های دیگری نظیر آن.

family: Tahoma;">
در تمام این مدت چهل سال، یک بار نشده است که یک دختر و یک پسر روسی در خارج از کادر کارهای سیاسی عاشق هم بشوند و کنار یک جوی بنشینند و یک بوس بدهند و یا بوس بگیرند! اگر هم در نمایشنامه ای یک دختر و پسر عاشق یکدیگر شده و یکدیگر را بوسیده اند حتمأ یا پنج دقیقه قبل از بوسه و یا پنج دقیقه بعد از بوسه، خبردار ایستاده اند و گفته اند «زنده باد شوروی!»، و بعد تصمیم گرفته اند از عشق خود در راه پیشرفت کلخوز یا کارخانه بهره برداری کنند!

size: small;">
در تمام این مدت چهل سال، یک بار نشده است که یک دختر و یک پسر روسی در خارج از کادر کارهای سیاسی عاشق هم بشوند و کنار یک جوی بنشینند و یک بوس بدهند و یا بوس بگیرند! اگر هم در نمایشنامه ای یک دختر و پسر عاشق یکدیگر شده و یکدیگر را بوسیده اند حتمأ یا پنج دقیقه قبل از بوسه و یا پنج دقیقه بعد از بوسه، خبردار ایستاده اند و گفته اند «زنده باد شوروی!»، و بعد تصمیم گرفته اند از عشق خود در راه پیشرفت کلخوز یا کارخانه بهره برداری کنند!

family: Tahoma;">
این وضع هنری و نمایشی واقعأ وحشت انگیز است، و ثمره وحشت انگیز آن نیز مستقیمأ عاید نویسندگان و هنرمندان شوروی شده است؛ توضیح آنکه در تمام این مدت چهل سال، شاید ده اثر نمایشی که بتواند در تاریخ نمایش و ادبیات روسی بماند نوشته نشده است.
عجیب این است که وقتی نویسندگان مدرن روسی از زمان حاضر نیز خارج می شوند و راجع به گذشته چیزی می نویسند، باز هم «مبارزات عمیق و وسیع» یادشان نمی رود. مثلأ داستان باله مدرنی که ما در شهر کیِف دیدیم و از لحاظ هنرنمایی رقاص ها و رقاصه ها واقعأ اعجاز بود، این بود که یک عده دهقان در چنگال ملاک بی رحمی گرفتار بودند و سرانجام همشان جمع شدند و ملاک را کشتند و خانه اش را آتش زدند.

size: small;">
این وضع هنری و نمایشی واقعأ وحشت انگیز است، و ثمره وحشت انگیز آن نیز مستقیمأ عاید نویسندگان و هنرمندان شوروی شده است؛ توضیح آنکه در تمام این مدت چهل سال، شاید ده اثر نمایشی که بتواند در تاریخ نمایش و ادبیات روسی بماند نوشته نشده است.
عجیب این است که وقتی نویسندگان مدرن روسی از زمان حاضر نیز خارج می شوند و راجع به گذشته چیزی می نویسند، باز هم «مبارزات عمیق و وسیع» یادشان نمی رود. مثلأ داستان باله مدرنی که ما در شهر کیِف دیدیم و از لحاظ هنرنمایی رقاص ها و رقاصه ها واقعأ اعجاز بود، این بود که یک عده دهقان در چنگال ملاک بی رحمی گرفتار بودند و سرانجام همشان جمع شدند و ملاک را کشتند و خانه اش را آتش زدند.

family: Tahoma;">
نمایشنامه ای که در شهر سوچی دیدیم موضوع مدرنی داشت و شرح اتفاقاتی بود که در یک پادگان ارتش سرخ در قسمت های شرقی سیبری رخ می داد. در این نمایشنامه به صحبت های «میهنی» و «حزبی» که در خود نمایشنامه می شد قناعت نکرده بودند و قبل از شروع نمایش نیز کسانی که نقش سربازان را بازی می کردند یک آواز «پیش پرده» در مدح کشور، سوسیالیسم و ارتش سرخ خواندند.
این بود روی هم رفته وضع تأتر و باله و اپرا در شوروی.
size: small;">
نمایشنامه ای که در شهر سوچی دیدیم موضوع مدرنی داشت و شرح اتفاقاتی بود که در یک پادگان ارتش سرخ در قسمت های شرقی سیبری رخ می داد. در این نمایشنامه به صحبت های «میهنی» و «حزبی» که در خود نمایشنامه می شد قناعت نکرده بودند و قبل از شروع نمایش نیز کسانی که نقش سربازان را بازی می کردند یک آواز «پیش پرده» در مدح کشور، سوسیالیسم و ارتش سرخ خواندند.
این بود روی هم رفته وضع تأتر و باله و اپرا در شوروی.
family: Tahoma;">

.html" style="line-height:22px;background:#D8D8D8;padding:4px">size: small;">

صفحه اصلی  بازگشت
 
تاریخ آخرین بروزرسانی : دوشنبه 13 فروردين 1403