پاینده ایران

توجیه قرارداد ۲۵ ساله، تولید ۱۰ میلیون بشکه نفت در روز؟!

پیش‌نویس قراردادی ۲۵ ساله که با چین منعقد خواهد شد نهایی شده و قرار است پس از گفتگوهای واپسین طرفین به مجلس فرستاده شود. تا زمانی که مفاد آن برای همگان آشکار نشود نمی‌توان نظر درست داد ولی توجیه عضو تشخیص مصلحت از اهداف پشت پرده نزدیک شدن به توافق با چین، جای تامل دارد. وی در توجیه این قرارداد می‌گوید ما از بزرگترین تولید کنندگان نفت در دنیا هستیم و باید تولید خودمان را به هشت تا ده میلیون بشکه در روز برسانیم تا بتوانیم با عربستان رقابت کنیم! و افزوده است که چین هم بزرگترین مصرف کننده نفت است و بنابراین ما باید پیش از افزایش تولید نفت بازار فروش آن را نیز پیش بینی کنیم.

این سخنان در شرایطی گفته می‌شود که نظام اسلامی تصمیم گرفته است اتکای بودجه خود به نفت را به حداقل برساند و کسری بودجه را از محل مالیات ها، و صادرات تامین کند. در حال حاضر هم صادرات نفت ایران با توجه به تحریم ها در حدود ۴۰۰ هزار بشکه در روز است. آنانی که آشنایی با صنعت نفت و گاز دارند می‌دانند که ایران برای این‌که بتواند خود را به تولید حتی ۴ تا ۵ میلیون بشکه برساند صدها میلیارد دلار باید برای بازیابی چاه‌ها و نوسازی و تامین تاسیسات و تجهیزات تولید نفت هزینه کند. علاوه بر آن، برای تولید نفت در چنین سطحی باید نیروی انسانی متخصص که در حال حاضر صنعت نفت ایران از کمبود آن رنج می‌برد آموزش دیده و یا استخدام شوند. بهره‌گیری از دانش و توان شرکت‌های متخصص بین‌المللی در برخی زمینه‌های تولید و بهره‌برداری از چاه‌ها و حتی تولید میعانات و محصولات نفتی مورد نیاز خواهد بود و در حال حاضر صنعت نفت ایران فاقد همه این امکانات است.

حال تصور شود که ایران به سوی تولید ۸ تا ۱۰ میلیون بشکه در روز حرکت کند! این امر نه تنها سرمایه‌گذاری های کلان از سوی شرکت‌های خارجی را نیاز دارد بلکه اجرای این امر در چارچوب سقف تولید کشورهای تولید کننده نفت – اوپک – نیز باید مد نظر باشد ضمن آنکه اگر کشور چین خود را متعهد به خرید ۸ میلیون بشکه نفت در روز از ایران بداند باید دید در قبال چنین تعهدی به عنوان خریدار انحصاری! نفت ایران چه امتیازاتی می‌خواهد از ایران بگیرد؟ تخفیف؟ انحصار سرمایه‌گذاری برای توسعه صنعت نفت و گاز ایران؟ در حالی که آنچه که چین از دانش و صنایع تولیدی نفت در اختیار دارد، که مقرر است برای به‌کارگیری در توسعه و بازسازی و راه‌اندازی صنعت نفت و گاز و پتروشیمی ایران مورد استفاده قرار بگیرد، از کیفیت متناسب با استانداردهای بین‌المللی برخوردار نیست.

شاید این عضو مجمع تشخیص به جای ارائه چنین توجیه فراعقلی و رویایی برای انعقاد قرارداد همکاری بلند مدت با چین که کاملا مغایر با سیاست‌های ادعایی دولت اسلامی در زمینه قطع وابستگی به نفت از یک‌سو، و تداوم رویارویی با کشورهای صنعتی جهان در مسیر تداوم تحریم‌ها قرار دارد، بسیار ساده‌تر می‌گفت این یک قرارداد همکاری طولانی مدت با شریک استراتژیک جمهوری اسلامی است! با این توجیه‌ها روشن می‌شود چه کسانی با چه رویاهایی و چه اهداف غیرقابل دسترسی پشت انعقاد چنین قراردادهایی قرار دارند، و خود نهایتا بازی‌خورده چه کسانی هستند که اهداف واقعی خود از انعقاد این قرارداد را در پشت چنین توجیهات دهان‌پرکن پنهان نگاه می‌دارند.