سیاست رفاهی - ۲۲

 

معافیت گروه‌های کم درآمد از پرداخت حق بیمه -۱

 

«از اصول سیاست رفاهی ناسیونالیسم بیمه‌های اجتماعی همگانی است. در شرایط کنونی که بعضی از گروه های اجتماعی مانند کارگران و بعضی از کارمندان دولت که از بیمه اجتماعی برخوردارند، ولی بیمه های اجتماعی کنونی از دو نظر ناقص است:

نخست آن که شامل تمام موارد نیست و مواردی را هم که در بر می گیرد عملیات آن به طور رضایت بخشی صورت نمی گیرد. و منظور از آن که شامل تمام موارد نیست آن است که برای بعضی از گروه ها بیمه درمانی وجود دارد اما از بیمه آموزش فرزندان خبری نیست و یا در برابر حوادث و سوانح مقررات بیمه جاری نمی باشد.

از طرف دیگر اجرای مقررات بیمه به طور رضایت بخش نیست،  مثلاً سال‌ها است که کارمندان دولت مبلغی بابت فرهنگ و بهداشت می پردازند در صورتی که برای برخورداری آن ها از مواهب آموزش یا بهداشت تمهید خاصی به عمل نیامده است.

دیگر آن که بیمه‌های اجتماعی در همان صورت ناقص که وجود دارد تنها مخصوص گروه هایی از جمعیت است و تمام جمعیت را شامل نمی شود. هنوز اکثریت جمعیت کشور را روستاییان تشکیل می‌دهند و این روستاییان از مزایای بیمه برخوردار نیستند.

مقصود ما از بیمه اجتماعی همگانی آن است که همه خانواده‌ها وابسته ی سازمانی باشند که سازمان:

۱- هزینه تحصیل فرزندان آن ها و هزینه آموزش افراد خانواده را بر طبق برنامه آموزش ملی تأمین نماید؛

۲- هزینه‌های بهداشتی و درمانی آنان را به عهده گیرد؛

۳- در برابر رویدادهای عادی و مطلوب زندگی از آنان حمایت کند؛

۴- در برابر سوانح و حوادث به کمک آنان بشتابد؛

۵- در هنگام پیری و از کار افتادگی زندگانی آن ها را تامین کند.

 

این بیمه را که می توان بیمه اجتماعی کامل همگانی از گهواره تا گور نامید، بخشی از سیاست رفاهی ما را تشکیل می‌دهد.

در پیش گفتیم ممکن است عده ای عقیده داشته باشند که در یک جامعه مرفه همه باید از چنین شرایطی برخوردار باشند بی آنکه حق بیمه‌ای بپردازند، ولی به دلایل اقتصادی این عقیده را نادرست شناختیم و یاد آور شدیم که در شرایط کنونی که جامعه با تمام ظرفیت واقعی خود در امر تولید و خدمات شرکت نمی کند و توزیع درآمد نیز بر اصول ناسیونالیستی استقرار ندارد دریافت حق بیمه ضرورت دارد. ولی به خاطر آنکه مکانیسم دریافت حق بیمه نیز خود موجب گردد که جامعه در مسیر اقتصاد ناسیونالیستی پیش رود، برای این امر خط مشی خاصی را پیش بینی کردیم که اینک به توضیح آن می پردازیم.

 

۱- نخستین اصل در این خط مشی معافیت گروه‌های کم درآمد از پرداخت حق بیمه می باشد. در سیاست رفاهی ناسیونالیسم، اصل، حق برخوردار شدن همه خانواده ها از مزایا و مواهب اجتماع است. در صورتی که در اقتصاد لیبرالیستی ایجاد بیمه نیز نوعی کسب و کار تلقی می شود که مخصوص کسانی است که بتوانند با پرداخت مبلغی در قرارداد بیمه شریک شوند.

بنابراین ما نمی‌توانیم برخورداری از این سیستم را به کسانی اختصاص دهیم که توانایی پرداخت حق بیمه را دارند، برعکس چون سیاست کلی معطوف به حمایت از اکثریت جمعیت می باشد باید خانواده های کم درآمد از پرداخت حق بیمه معاف باشند و در عین حال از مزایای آن مانند دیگران استفاده نمایند. این کیفیت نوعی امتیاز و مساعدت برای آنان محسوب می شود و قادر خواهند بود درآمد ناچیز خود را در مجاری دیگری صرف کنند و کم کم به خانواده های مرفه فعال و قادر به سمت گرفتن برسند.»

 

(از کتاب سیاست رفاهی نوشته سرور‌ دکتر محمدرضا عاملی تهرانی ، ۱۳۴۸)

 

@paniranist_party