تلاش ­ها برای جایگزینی مصدق در ایران، آمریکا و انگلیس

شهرام یزدی: در ادامه لازم می ­دانم عرض کنم که بعد از آن که سیاسیون، روحانیت و ارتش به این نتیجه رسیدند که مصدق باید برود، چه اقداماتی انجام دادند؟

شواهد و اسنادی وجود دارد که نشان می ­دهد سیاسیون و نظامیان (مشترکاً و مستقلاً) که آمریکا را حامی اصلی دکتر مصدق می ­دانستند دو نماینده از میان خود به نام­ های حسام دولت ­آبادی و سرلشگر حسن ارفع را برای مذاکره با هندرسن سفیر آمریکا انتخاب کردند.

طی این مذاکرات که در اوایل تیرماه 1332 انجام شد این دو تن مشکلات مملکت را برای سفیر توضیح می ­دهند و می­ گویند اگر شما دست از حمایت وی بردارید ما خودمان ایشان را از نخست وزیری برمی ­داریم. آقای هندرسن می­ گوید که ما این مشکلات را می ­دانیم ولی کسی را نمی ­شناسیم که بتواند جایگزین دکتر مصدق شود.

جمال حسن­ زاده: یعنی قحط الرجال است؟!؟!

شهرام یزدی: آری؛ سفیر می­ گفت قحط الرجال است. در حالی که نمایندگان مخالفین دولت، شخص سرلشگر ابوالفضل زاهدی را معرفی می­ کنند که فردی بود خوش سابقه و وجیه المله و با نفوذ در میان نظامی ­ها و سیاسیون و روحانیت. ضمن آن که می ­تواند یک دولت مقتدر را سر کار بیاورد و قادر است  مملکت را از این وضع درآورد و جلو نفوذ حزب توده را بگیرد. من نام تعدادی از این افراد را که در کتاب «زندگینامه سپهبد زاهدی» نوشته ابراهیم صفایی صفحات 108 و 109 آمده می خوانم تا با تعدادی از آن ها آشنا شوید.

و عده کثیری از نمایندگان مجلس که ما می ­دانیم برای پیروزی زاهدی تلاش کردند و در کتاب فوق نیامده مانند مهدی میر اشرافی، پیراسته و...!  زیرا زاهدی بسیار شناخته شده و خوش­ نام بود و این نبود که وی ناگهان از داخل سبد مارگیری انگلیسی ­ها درآمده باشد. اعتبار وی در داخل، کمتر از مصدق نبود.

عده دیگری از ارتشیان وفادار به پادشاه نیز برای مذاکره با سفارت آمریکا سرتیپ نادر باتمانقلیچ را جدا از گروه اول مأمور می­ کنند.