«مساله جوانان هنگامی پدید می آید که از طرفی جوانان برای انجام وظایف خود آمادگی نداشته باشند و از طرفی جامعه برای استفاده از وجود جوانان خود آماده نباشد.» در مقاله پیشین این سوال را مطرح کردیم که مساله جوانان چیست؟ و ضمن یک بحث کلی نتیجه یاد شده بالا را به دست آوردیم.
اینک لازم است در تشریح عبارت بالا سخن گوییم تا ماهیت مساله جوانان روشن تر شود. گفتیم مساله جوانان وقتی پیش می آید که جوانان برای انجام وظایف خود آمادگی نداشته باشند، حال باید دید مقصود از این وظایف چیست؟ در این بحث از چهار نوع وظیفه که بر عهده هر جوان نهاده شده است سخن می گوییم و سپس درباره اینکه آیا جوانان ما برای انجام وظایف خانوادگی خود آماده هستند یا نه بحث می کنیم. این چهار نوع وظیفه عبارتند از: وظایف شغلی، وظایف خانوادگی، وظایف اجتماعی و وظایف ملی.
جوانان و وظایف شغلی:
مهم ترین وظیفه ای که بر عهده هر جوان هست و همگان نیز در این مورد اتفاق نظر دارند وظیفه شغلی است. هر فرد جوان باید برای شغل معینی آماده باشد و یا در حال آماده شدن باشد. بیکاری، سرگردانی و بلاتکلیفی درد جانکاه و رنج آوری است که هیچ کس در مورد عواقب زیان بخش آن تردیدی ندارد. تا اینجا که مطلب بقدری بدیهی است که جنبه بالا نوعی اندرز و موعظه جلوه می کند؛ ولی وقتی همین مطلب بدیهی را از جنبه اجتماعی مورد بحث قرار دهیم به نکات حساسی بر می خوریم که از علل پدید آمدن مساله جوانان پرده برمی دارد.
شغل از نظر فرد عبارت از امکانی است که به اتکای توانایی های خود خدمتی را عرضه کند و به ازاء آن از حقوقی بهره مند باشد ولی از نظر اقتصادی هر شغل، در حکم حلقه زنجیری است که میلیونها حلقه زنجیر دیگر را به هم مربوط می سازد و ترکیب صحیح حلقه های این زنجیره است که ملتی را رو به رشد و تکامل میبرد و نیز ترکیب غلط آنهاست که مصائب و مشکلاتی را برای جامعه و افراد پدید می آورد.
پس اینکه ما می گوییم هر جوان باید برای شغلی آماده باشد تنها یک نصیحت فردی نیست و چه بسیارند جوانانی که برای مشاغل دقیق و حساس آمادگی دارند ولی اکنون به سبب نارسایی سازمانهای اجتماعی نه تنها از تخصص خود استفاده نمی کنند بلکه از ناراحتی های فراوان رنج می برند و گرداگرد آنها مشکلاتی نیز برای جامعه پدید می آید.
شغل از نظر اجتماعی کیفیتی است که با همکاری دو مکانیسم عالی اجتماعی پدید می آید. یکی مکانیسم برنامه گذاری و دیگر مکانیسم آموزش. توجه داشته باشید که از دو مکانیسم نام بردیم و مقصود از مکانیسم برنامه گذاری کلیه اقداماتی است که در یک جامعه بخاطر ایجاد و تنظیم و اداره امور سرمایه گذاری پدید می آید و مکانیسم آموزشی: مقصود کلیه اقداماتی است که برای افزایش معلومات و مهارت افراد اجتماع صورت میگیرد؛
هر اندازه مکانیسم برنامه گذاری و مکانیسم آموزش بیشتر تحت کنترل اجتماع باشد و هم آهنگی کاملتری باهم داشته باشند، مساله آمادگی جوانان برای مشاغل مفید بیشتر خواهد بود. خلاصه آنکه مساله وظایف شغلی تنها بدین صورت حل نمی شود که جوانان عقیده داشته باشند که هر یک از آنان باید شغل مفیدی داشته باشند، بلکه این مسئله هنگامی حل می شود که دستگاههای برنامه گذاری و آموزشی هدف خود را آماده کردن همه سطوح جمعیت برای انجام همه شغل های پیش بینی شده قرار دهند.
جوانان و وظایف خانوادگی:
وقتی به بحثهای عمومی که در محافل مختلف جریان دارد و به مقالاتی که پیرامون وضع جوانان انتشار می یابد توجه کنیم چنین به نظر می رسد که غالبا مساله جوانان را به عنوان یک مساله مربوط به روابط زنان و مردان تلقی میکنند و شاید از جهت این فصل، مساله جوانان و وظایف خانوادگی، ناظر بر بسیاری از مشکلات ناشی از این نوع طرز تلقی است که چه وسیله خود جوانان و چه وسیله آن نوع بحثها و مقالات فراراه جوانان نهاده می شود.
حقیقت آنست که در قرن اخیر به سبب رواج آثار ادبی و هنری که نقطه اتکاء آنها بر مسائل جنسی و عشقی است نوعی نگرش خاص در بین جوانان شیوع پیدا کرده است که در نتیجه آن به روابط زن و مرد به عنوان یک امر بسیار خصوصی و به مثابه نوعی تفنن شخصی می نگرند و گویی در این قبیل موارد پدر و مادر دختر و پسر حق هیچ نوع اظهار نظری ندارند و یا باید کاملا مدارا کنند و نیز این روابط دارای هیچ خاصیت و اثر اجتماعی نیست.
تشکیل خانواده و انجام وظایف خانوادگی از دیدگاه مسائل جنسی و عشقی به صورت یک مساله فرعی در آمده است و به همین دلیل باید گفت در قلمرو این طرز تفکر، جوانان از لحاظ روانی آماده قبول مسئولیت و وظایف خود نیستند .در تعلیم و تربیت مدرسه ای نیز هیچگونه کوششی برای تطبیق جوانان با واقعیت امور خانوادگی به عمل نمی آید و اساسا در برابر تبلیغات انحرافی مطبوعات و نمایشهای تجارتی هیچگونه تعلیمات سالمی وجود ندارد.
در زمینه این وظایف لازم است جوانان را به عرصه واقعیت بازگرداند و نقش و اهمیت خانواده را برای آنان روشن کرد و تاثیر غریزه جنسی بر حیات بشر که در عصر ما، بسیار دور از حدود واقعی آن مجسم ساخته اند، بدرستی نشان داد و از سوی دیگر با سلسله ای از اصطلاحات اجتماعی باید به جوانان امکان داد تا بتواند از وظایف خانوادگی خود استقبال کنند و تشکیل زندگی خانوادگی را چنانکه در دوره ما شایع است کاری سراسر دشواری و پیچیدگی و اشکال نپندارد. جوانان و وظایف اجتماعی و وظایف ملی، بحثی است که در آینده بدان خواهیم پرداخت .